Yemek yemek hayattaki en önemli hazlardan biri. Yutmayla ilgili sorunlar hem bu zevki ızdıraba dönüştürür hem de hayati risklere neden olur.
Yutma Güçlüğü Nedir?
Yemek yemek, beslenmek hayatta kalmamız her gün yaptığımız bir şey olması yanı sıra hayattan aldığımız keyif için de olmazsa olmazdır. Bu eylemi olumsuz etkileyen her durum yutma güçlüğü olarak isimlendirilebilir.
Yutma Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Yutma bozukluğunun pek çok farklı belirtisi bulunmaktadır:
- Yemek yeme ya da içme sırasında veya sonrasında sanki ses telleri arasında su varmışçasına “ıslak nemli” bir sese sahip olmak
- Yemek süresinin uzaması, herkesin yemek için ayırdığından daha uzun süre yemek yemek durumunda kalmak
- Gıdaları yutmak için daha fazla güç gerektiğini hissetmek
- Ağızdan yemek ya da sıvı akması
- Yemeklerin veya içtiklerin boğazda takılması, mideye inememesi
- Yemekleri yutabilmek için üzerine su içmek zorunda kalmak
- Yemek yeme ya da içme sırasında öksürme, nefessiz kalma
- Yetersiz beslenmeye bağlı istemsiz olan kilo kaybı
- Tekrarlayan zatürre (aspirasyon pnömonisi)
Yutma Bozukluğu Tanısı Nasıl Konur?
Yutma bozuklukları ağız, boğaz ve yemek borusunu doğrudan veya dolaylı olarak ilgilendiren hastalıklara bağlı oluşur. Bu bozuklukların tanısını doğru olarak koymak için bu alanda yoğun bir deneyime ihtiyaç vardır. Hastayı değerlendiren hekimin hastanın hikayesini dinledikten sonra ek yutma muayeneleri yapabilir. Bu mıuayeneler poliklinik şartlarında yapılabilecek endoskopik yutma değerlendirmesi gibi yöntemler olabileceği gibi bazen de radyolojik değerlendirmeleri içerir. Bazı durumlarda da altta yatan nedeni bulmak için nöroloji, gastroenteroloji, beyin cerrahisi, dil konıuşma terapisi gibi alanlardaki uzmanlardan ek görüş almak gerekebilir.
Yutma Güçlüğüne Neden Olan Hastalıklar Nelerdir?
Pek çok hastalık yutma bozukluğuna neden olabilir. Bu hastalıkların bazıları ağız, boğaz ve yemek borusunda doğrudan hasarlara neden olan hastalıklardır. Bu hastalıklara örnek vermek gerekirse:
- Reflü
- Ses Teli Felci
- Dil Kanseri
- Gırtlak Kanser
- Yemek Borusu Kanseri
- Radyoterapi (Işın tedavisi)
- Zenker Divertikülü
- Geğirememe Sendromu
Bazı hastalıklarda da dolaylı olarak yutma bozuklukları gözlenebilir. Özellikle postürmüzü ilgilendiren durumlar ve nörolojik hastalıklar bu grubu oluşturur.
- Yaşlanma
- Geçirilmiş Beyin Cerrahisi
- Uzun Süre Yoğunbakımda Kalmak
- ALS Hastalığı
- Parkinson Hastalığı
- İnme
- Demans (tüm demans nedenleri)
- Polinöropati
- Serebral Palsi
- Diğer Kas-Sinir Hastalıkları
- Skolyoz
- Ortopedik Bozukluklar
Yutma Güçlüğü Tedavileri
- Yutma Terapisi
- Yemek borusu balonla genişletme ameliyatı
- Yemek borusu botoksu
- Lazer yutma ameliyatı
- ALS - Yutma Ameliyatı ( Nefes borusu-yemek borusu ayırma ameliyatı)
- İnme