Larenjit, gırtlak (ses telleri) iltihaplanmasıdır ve genellikle boğazda tahrişe, ses kısıklığına veya ses kaybına yol açar. Larenjit, çoğunlukla enfeksiyonlar, sesin aşırı kullanımı veya tahriş edici maddeler nedeniyle ortaya çıkar.
Larenjitin Belirtileri:
- Ses kısıklığı veya ses kaybı (en yaygın belirtidir)
- Boğaz ağrısı veya boğazda tahriş hissi
- Kuru öksürük
- Konuşma zorluğu (sesin zayıf veya kısıklıkla çıkması)
- Boğazı temizleme isteği
- Boğazda bir yumru hissi veya bir şeyin takılıymış gibi hissedilmesi
- Bazı durumlarda ateş (eğer bir enfeksiyon varsa)
- Burun akıntısı veya burun tıkanıklığı (viral bir enfeksiyonla ilişkili ise)
Larenjit Olduğumu Nasıl Anlarsınız?
Eğer ses kısıklığı, boğaz ağrısı veya konuşma zorluğu yaşıyorsanız, larenjit olma ihtimaliniz yüksek olabilir. Bu belirtiler soğuk algınlığı, viral bir enfeksiyon veya aşırı ses kullanımı (bağırma, şarkı söyleme) sonrasında ortaya çıkmışsa, muhtemelen larenjitsinizdir.
Larenjitin iki Ana Tipi Vardır:
1. Akut larenjit – Genellikle birkaç gün sürer ve çoğunlukla viral bir enfeksiyon (soğuk algınlığı veya grip gibi) veya sesin aşırı kullanımı nedeniyle ortaya çıkar.
2. Kronik larenjit – Üç haftadan uzun süren ve genellikle sigara içmek, asit reflüsü, alerjiler veya çevresel kirleticiler gibi sürekli tahriş edici faktörlerden kaynaklanan bir durumdur.
Eğer belirtileriniz devam ediyorsa veya kötüleşiyorsa, doğru bir tanı için bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir.
Larenjit Olduğunuzda Ne Yapmalısınız?
Larenjitin tedavisi, altında yatan nedene bağlıdır:
- Sesinizi dinlendirin: Konuşmamaya, fısıldamamaya veya sesinizi zorlamamaya özen gösterin.
- Bol sıvı tüketin: Su, bitki çayları veya et suyu gibi sıvılar boğazı rahatlatır.
- Havanın nemli olmasını sağlayın: Kuru ortamlarda bir nemlendirici kullanarak havayı nemli tutun.
- Tahriş edicilerden kaçının: Sigara dumanı, kirli hava gibi maddelerden uzak durun.
- Reçetesiz ilaçlar: Boğaz ağrısı veya ateş için ağrı kesiciler (parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir. Pastiller veya boğaz spreyleri geçici rahatlama sağlayabilir.
- Ilık tuzlu suyla gargara yapın: Boğaz ağrısını yatıştırmak için faydalı olabilir.
- Aşırı öksürmek veya boğaz temizlemekten kaçının, çünkü bu ses tellerini daha fazla tahriş edebilir.
- Buhar soluma: Sıcak su buharını solumak, mukusu gevşetir ve boğazı rahatlatır.
Larenjit, bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanıyorsa, doktorunuz antibiyotik reçete edebilir. Ancak çoğu larenjit vakası viral olduğu için antibiyotikler etkili olmayacaktır.
Cerrahi Müdahale Gerekiyor Mu?
Larenjit için cerrahi müdahale genellikle gerekmez, ancak bazı durumlarda cerrahi işlem düşünülebilir:
- Kronik larenjit ve tipik tedavilere yanıt vermeyen durumlar, ses tellerinde polip veya nodül gibi sorunlardan kaynaklanıyorsa, bu poliplerin veya nodüllerin cerrahi olarak alınması gerekebilir.
- Ses telleri felci veya ses teli fonksiyon bozukluğu gibi durumlar, cerrahi müdahale gerektirebilir.
- Larenks kanseri (ses kısıklığının uzun süre geçmemesi, açıklanamayan ağrı, yutkunma güçlüğü gibi belirtiler) şüphesi varsa, biyopsi veya anormal dokuların alınması için cerrahi müdahale yapılabilir.
Çoğu durumda, larenjit cerrahi müdahale gerektirmez ve hastalar dinlenme, sıvı alımı ve diğer tedavilerle iyileşirler. Ancak belirtileriniz 2-3 hafta boyunca devam ederse veya sesinizle ilgili endişeleriniz varsa, daha ileri değerlendirme ve tedavi için bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir.